هر اندازه که موضعی برای مردم ناشناخته باشد، تلقی جادویی و رمزآلود درباره آن بیشتر خواهد شد. سرطان یکی از این موضوعهاست. باورهای نادرست فقط یک تلقی نادرست نیست که در ذهنها بماند بلکه بر جهتگیری انسانها در زندگی اثر میگذارد. در بحث سلامت این جهتگیری نادرست از آن جهت میشود که بر مهمترین موضوع زندگی (یعنی حیات) اثر میگذارد بنابراین تغییر این باورهای نادرست اساسیتر از هر باور نادرست دیگری است. سرطان سالها بهعنوان عامل اجتنابناپذیر مرگ تلقی میشد بنابراین چندان عجیب نیست که باورهای نادرست درباره آن زیاد باشد. در این مجال به مهمترین باورهای نادرست درباره سرطان اشاره میکنیم.
1- بیمار مبتلا به سرطان، سرنوشت غمانگیزی دارد
بیماری سرطان، بیماری دشواری است اما با پیشرفتهای دانش پزشکی امروزه حداقل نیمی از سرطانها بهبود مییابند و بسیاری دیگر از بیماران عمری طولانی خواهند داشت. این تغییر دیدگاه باعث میشود بیمار مبتلا به سرطان از پیش باخته نباشد. بدیهی است که میزان بقای بیماران مبتلا به سرطان بیش از هر چیز به نوع سرطان و مرحله بیماری بستگی دارد.
2- سرطان انتقال پیدا میکند
بیماری سرطان قابل انتقال نیست بنابراین لازم نیست از یک بیمار مبتلا به سرطان دوری کنیم. البته برخی از عوامل ایجادکننده سرطان، عفونی هستند مانند نقش برخی عوامل عفونی در ایجاد سرطانهای معده، گردن رحم و کبد و به شیوههایی میتوانند انتقال یابند ولی خود بیماری سرطان انتقال نمییابد.
3- ارث میتواند علت ایجاد سرطان باشد
فقط تعداد اندکی از انواع سرطانها ارثی هستند. شاید در برخی خانوادهها امکان بروز یک نوع سرطان بیش از معمول باشد اما چیزی که بیش از عوامل ارثی مهم بهنظر میرسد، شیوه زندگی است و عواملی مانند سیگار کشیدن، تغذیه و محیط که در ابتلا تأثیر دارند.
4- سرطان میتواند به وسیله ضربهها یا تصادف ایجاد شود
گاهی یک ضربه باعث میشود توجه ما به توده یا نقطهای از بدن جلب شود اما به این معنی نیست که ضربه این بیماری را ایجاد کرده است.
5- جراحی باعث انتشار سرطان در بدن میشود
جراحی باعث پخش شدن سرطان نمیشود و یکی از شیوههای درمان سرطان است. نمونهبرداری اساسیترین راه تشخیص بیماری و جراحی یکی از مهمترین روشهای درمان بیماری سرطان است و باعث انتشار بیماری نمیشود. گاهی نمونهبرداری احتمال آلوده شدن نواحی نزدیک تومور را زیاد میکند بنابراین پزشکان تمهیداتی به خرج میدهند که از پخش بیماری جلوگیری شود.
6- اگر بیمار از تشخیص سرطان خود مطلع شود بیماریاش وخیم می شود
اطلاع از بیماری باعث بدتر شدن آن نمیشود. اصل مهمی که درباره اطلاع از بیماری اهمیت دارد، این است که میزان نیاز بیماران به دانستن متفاوت است بنابراین باید با هر بیمار براساس نیازها و خواستههایش برخورد کرد. باید دانستههای قبلی بیمار را سنجید و هر اندازه که علاقهمند بود، به او اطلاعات داد. در ایران نیز مانند دیگر نقاط جهان، بیش از دوسوم بیماران مبتلا به سرطان دوست دارند در مورد بیماریشان بدانند و از شیوههای درمانی آن مطلع شوند. بیمارانی که از سرطان خود آگاهاند، با بیماری خود بهتر کنار میآیند، درمانها را بهتر پیگیری میکنند و بهجز در دوره ابتدایی آگاهی از تشخیص بیماری، وضعیت روانی بهتری دارند.
7- شیمیدرمانی و رادیوتراپی بیمار به اطرافیانش آسیب میرساند
پس از انجام رادیوتراپی و شیمیدرمانی، ضرری متوجه اطرافیان نمیشود شیمیدرمانی و رادیوتراپی از شیوههای درمان بیماری است و بیماری که با این روشها درمان میشود، ضرری را متوجه اطرافیان نمیکند، اما اگر اطرافیان فرد مبتلا به سرطان، دچار بیماری حاد عفونی باشند، میتوانند در دورهای که بیمار مبتلا به سرطان در حال شیمیدرمانی است او را در معرض خطر بیماری عفونی قرار دهند.
8- خداوند با سرطان بیمار را عقوبت میکند
سرطان مانند تمام بیماریهای مزمن فقط یک بیماری است و فرد بیمار در ابتلا به آن تقصیری ندارد. بسیاری از بیماران مبتلا به سرطان تصور میکنند سرطان عقوبت گناهی است که درگذشته مرتکب شدهاند. ممکن است عادتها و شیوه زندگی ما در ابتلا به سرطان نقش داشته باشد اما در نهایت سرطان فقط یک بیماری است نه عقوبت.
9- سرطان مساوی با درد کشیدن است
درد جزیی از بیماری سرطان نیست. درد سرطان و درمان آن، سرمنشأ تصورهای نادرست بسیاری است.