سرطان کبد چیست؟
این بیماری نوعی سرطان است که از سلولهای کبد شروع می‌شود. کبد عضوی به اندازه‌‌ی توپ فوتبال است که در قسمت بالای سمت راست بدن، در زیر دیافراگم و بالای شکم قرار دارد. انواع مختلفی از سرطان در کبد ایجاد می‌شود. از آنجایی که تمام خون موجود در بدن باید از کبد عبور کند، کبد برای سلولهای سرطانی موجود در جریان خون قابل دسترسی است.
متداول‌ترین نوع سرطان کبد، کارسینوم سلولهای کبدی است. انواع دیگر آن مانند سرطان مجاری صفراوی (Cholangiocarcinoma) و هپاتوبلاستوما کمتر شایع هستند. سرطانی که به کبد منتقل می‌شود، شایعتر از سرطانی است که از سلولهای خود کبد به وجود می‌آید. عارضه‌ای که از ناحیه دیگری از بدن شروع شود – مانند روده بزرگ، ریه یا پستان – و سپس به کبد گسترش یابد، سرطان متاستاتیک نام دارد. این نوع سرطان به نام عضوی که در آن آغاز شده است، نامگذاری می‌شود. برای مثال سرطان روده بزرگ متاستاتیک برای توصیف عارضه‌ای به کار می‌رود که از روده بزرگ آغاز شده و به کبد سرایت می‌کند.
میزان شیوع
حدود ۲٪ از سرطان‌ها در ایالات متحده سرطان اولیه است که از کبد شروع می‌شود. این بیماری حدود نیمی از سرطان‌ها در برخی از کشورهای توسعه نیافته را شامل می‌شود که عمدتا به دلیل شیوع هپاتیت ناشی از ویروس‌های مسری است که فرد را مستعد سرطان کبد می‌کند. همچنین مطالعات نشان داده است که افراد بالای ۶۵ سال دو برابر بیشتر از افراد زیر این سن به بیماری مبتلا می‌شوند
علائم سرطان کبد چیست؟
بیشتر افراد در مراحل اولیه ابتلا به سرطان اولیه کبد علائم و نشانه‌های خاصی ندارند. اما با پیشرفت بیماری، ممکن است علائمی که در ادامه نام می‌بریم ایجاد شوند.
از دست دادن وزن بدون دلیل
از دست دادن اشتها
احساس درد در قسمت بالای شکم
حالت تهوع و استفراغ
ضعف و خستگی عمومی
تورم شکم
تغییر رنگ پوست به رنگ زرد
زرد شدن سفیدی چشم
مدفوع سفید و گچی
به یاد داشته باشید که کبد جزو مهم‌ترین اعضای بدن است و باید همیشه عملکرد خوبی داشته باشد. در غیر این صورت حیات بیمار با خطر روبرو می‌شود. بنابراین لازم است که در صورت مشاهده هر یک از علائم بالا به پزشک مراجعه کنید.
علت ابتلا به سرطان کبد چیست؟
سرطان کبد زمانی اتفاق می‌افتد که تغییرات و جهش‌هایی در DNA ایجاد شود. DNA ماده‌ای است که دستورالعمل‌هایی را برای هر فرآیند شیمیایی در سلولهای بدن ارائه می‌دهد. جهش DNA باعث تغییر در این دستورالعمل‌ها می‌شود. این تغییرات نتایج مختلفی دارند. یکی از رایج ترین این تغییرات رشد خارج از کنترل سلول‌هاست که در نهایت باعث ایجاد تومور می‌شود. تومور‌ها در واقع توده‌ای از سلولهای سرطانی هستند. گاهی اوقات علت سرطان کبد مشخص است؛ مانند عفونت‌های مزمن و هپاتیت. اما گاهی این بیماری در افرادی رخ می‌دهد که هیچ بیماری زمینه‌ای ندارند و مشخص نیست که چه عواملی باعث بروز آن شده‌اند.
عواملی که خطر ابتلا به سرطان اولیه کبد را افزایش می‌دهند عبارتند از:
جنسیت: مردان بیشتر در معرض ابتلا به این نوع سرطان قرار دارند.
عفونت مزمن با HBV یا HCV: عفونت مزمن با ویروس هپاتیت خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش می‌دهد.
سیروز: این شرایط پیشرونده و برگشت ناپذیر باعث تشکیل بافت اسکار در کبد می‌شود و احتمال ابتلا به این نوع سرطان را افزایش می‌دهد.
برخی بیماری‌های ارثی کبدی: این مشکلات شامل هموکروماتوز و بیماری ویلسون هستند.
دیابت: خطر ابتلا به این سرطان در افراد مبتلا به بیماری قند خون بیشتر از کسانی است که دیابت ندارند.
بیماری کبد چرب غیرالکلی: تجمع چربی در کبد خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش می‌دهد.
قرار گرفتن در معرض آفلاتوکسین‌ها: آفلاتوکسین‌ها سمومی هستند که توسط کپک‌ها تولید می‌شوند. محصولات زراعی، مانند غلات و مغزها، ممکن است به آفلاتوکسین آلوده شوند.
مصرف بیش از حد الکل: مصرف الکل باعث تخریب بافت کبد می‌شود و در دراز مدت به سرطان این عضو منتهی خواهد شد.
چگونه می‌توانیم ریسک ابتلا به این نوع سرطان را کاهش دهیم؟
با انجام برخی از اقداماتی که در ادامه بیان می‌کنیم، می‌توانید ریسک سرطان کبد را کاهش دهید.
روش‌های درمان سرطان کبد چیست؟
راه‌های مختلفی برای درمان این نوع سرطان استفاده می‌شود. هر کدام از این روش‌ها جزئیات خاص خود را دارند. به همین دلیل انتخاب درمان مناسب به شرایط بیمار و نظر پزشک وابسته است. مهم‌ترین روش‌هایی که برای درمان این بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرند، عبارتند از؛
جراحی کبد: این روش به عنوان بهترین درمان سرطان کبد شناخته می‌شود. با جراحی بافت سرطانی کبد حذف می‌شود. در صورتی که این عضو آسیب دیده باشد، پزشک پیوند کبد نیز انجام خواهد داد. این روش برای سرطان‌های پیشرفته می‌تواند کارساز باشد.
درمان آمبولیزاسیون: در این روش موادی به صورت مستقیم به رگ‌های بیمار تزریق می‌شود تا جریان خون ورودی به بافت سرطانی را قطع کند یا کاهش دهد.
پرتودرمانی: این روش برای از بین بردن سلولهای سرطانی مورد استفاده قرار می‌گیرد و برای بیمارانی که به سیروز یا هپاتیت مبتلا هستند، مناسب نیست. این روش برای افرادی که نمی‌توانند درمان‌های دیگر را انجام دهند یا بیماری به سایر اعضای بدنشان گسترش یافته به کار می‌رود.
درمان سرطان کبد با دارو
شیمی‌درمانی منبع:سرطان کبد، دکتر قاسم فقان زاده گنجی
