مولتیپل میلوما (به انگلیسی: Multiple myeloma) یا میلوم متعدد تکثیری بدخیم در پلاسماسلها است که از یک کلون منفرد ایجاد میشود. تظاهرات آن به صورت درد استخوان یا شکستگی، نارسایی کلیه، استعداد به عفونت، کم خونی، هایپرکلسمی میباشد
به تومورهایی که منشا آنها سلول های خود استخوان است تومور اولیه استخوان مگویند. سن شیوع این تومور بالای 40 سالگی است و در مردان بیشتر است. این تومور به علت سرطانی شدن دسته ای از سلول ها به نام پلاسموسیت plasma cells ایجاد میشود. پلاسموسیت ها دسته ای از گلبول های سفید هستند که وظیفه آنها ترشح آنتی بادی است. براثر سرطانی شدن این سلول ها مقادیر زیادی آنتی بادی غیر طبیعی در بدن تولید میشود. این پلاسموسیت های سرطانی شده در تمام استخوان هایی که مغز استخوان دارند وجود دارد. در واقع میلوم مولتیپل یک سرطان منتشر است که تمام اسکلت را درگیر میکند واگر بیمار تنها در یک استخوان مشکل دارد به علت آنست که تومور در آن ناحیه بیش از مناطق دیگر پیشرفت کرده است. شایعترین مشکل بیمار درد است البته علائم دیگری مثل خستگی، تب، عرق شبانه هم بطور شایعی در این بیماران دیده میشود. بیمار رنگ پریده است و بعضی از استخوان هایش بخصوص جناغ و لگن در لمس دردناک است. شکستگی استخوان های ضعیف شده در تعدادی از این بیماران دیده میشود بخصوص در مهره و لگن و دنده. در 15-10 درصد از موارد ریشه های عصبی در محل مهره به توسط تومور تحت فشار قرار گرفته و موجب احساس درد و گزگز در اندام تحتانی میشود. به علت بالا رفتن سطح کلسیم در خون ممکن است علائمی مثل تهوع، خستگی، گیجی و یبوست در بیمار بوجود آید. به علت کم خونی که در اکثر بیماران بوجود میاید ممکن است علائمی مثل خستگی و ضعف بوجود آید. در مراحل پیشرفته بیماری، نارسایی کلیه و عفونت های مکرر ایجاد میشود در رادیوگرافی ساده این تومور بصورت نواحی متعدد تیره شدن استخوان بصورت دایره شکل دیده میشود.
درمان :
درمان دارویی مالتیپل میلوما:
اینکه چه دارویی برای شما انتخاب شود بستگی دارد به سن شما و میزان تهاجم سرطان شما.
شیمی درمانی:
داروهای شیمی درمانی اغلب بصورت ترکیبی استفاده میشوند
کورتیکواستروئیدها:
این داروها میتوانند به کمک سایر داروها بیایند.
تارگت تراپی:
این داروها پروتئین ها، ژنها یا بافتها را هدف می گیرند و مانع رشد سرطان می شوند.
داروهای تعدیل کننده سیستم ایمنی:
موجب تقویت سلولهای ایمنی می شوند تا بتوانند به سلولهای سرطانی حمله کنند
مهار کننده های پروتئاز:
فرایند تجزیه پروتئین های اضافه درون سلولها را مهار میکنند.
اینترفرون آلفا: سلولهای مغز استخوان و برخی گلبولهای سفید این ماده شبه هورمونی را رها میکنند. زمانیکه بصورت دارو مصرف می شود موجب کند شدن رشد سلولهای میلومایی می شود.
پیوند مغز استخوان در مالتیپل میلوما:
این درمان برای همه موثر نیست اما اگر پزشک شما فکر می کند شما برای این درمان مناسب هستید، برای شما شروع میشود. با کمک دستگاه برخی از سلولهای بنیادی شما استخراج شده، فریز میشود و سپس ذخیره میگردد. یا ممکنست از سلولهای بنیادی گرفته شده از یک دهنده استفاده شود.
سپس به شما دوز بالای داروهای شیمی درمانی داده می شود، گاهی همراه با پرتودرمانی. این موجب تخریب تقریبا تمام سلولهای مغز استخوان شما (پلاسما سل های بیماریزا و سلولهای نرمال) می شود.
پس از آن سلولهای بنیادی ذخیره شده یا اهدا شده بدرون گردش خون شما تزریق میشود. این سلولهای خاص میتوانند جانشین مغز استخوان تخریب شده شوند و شروع به ساخت خون سالم جدید کنند. ممکنست بازسازی تمام رده های سلولی مغز استخوان چند هفته زمان ببرد منبع کتاب سرطان خون نوشته عاطفه زمانی،کارشناس ارشد ژنتیک دکتر مسعود هوشمند